اثر گلخانه ای

نور خورشید از شیشه های خودرو به راحتی عبور می کند و بیشتر آن تبدیل به گرما می شود. درصدی از این گرما به امواج مادون قرمز تبدیل می شود که تابش این امواج، یکی از راههای خنک شدن جسم گرم است. اما نکته جالب اینجاست که امواج مادون قرمز برخلاف نور مریی نمی توانند از شیشه عبور کنند! چون شیشه این امواج را جذب می کند و مجددا بیشتر آن را بر می گرداند! نتیجه چیست؟ امواج مادون قرمز در داخل خودرو سرگردان شده و خود باعث گرمای بیشتر محیط می شوند! این فرآیندی است که توسط آن گلخانه ها را گرم نگه می دارند. گلخانه ها پوششی دارند که اگر چه نوعی پلاستیک است، اما شبیه شیشه عمل کرده و از فرار امواج مادون قرمز جلوگیری می کند. تنها شیشه نیست که جاذب مادون قرمز است.

برخی مواد دیگر نیز اینگونه عمل می کنند. یکی از آنها آب است! حتما تا کنون متوجه شده اید که در روزهای ابری با اینکه برف می بارد ، هوا نسبتا گرم است، اما فردای آن روز که هوا صاف می شود، سرما خودش را نشان می دهد! بله، امواج مادون قرمز زمین توسط ابرها جذب و منعکس می شود. دقیقا شبیه یک گلخانه! دی اکسید کربن نیز ار جاذبهای مادون قرمز است و یکی از بزرگترین متهمان اثر گلخانه ای بر روی زمین می باشد! آدمی با تولید و مصرف بیش از اندازه نفت و گاز ، بیش از اندازه دی اکسید کربن تولید و وارد جو کرده است و این گاز شبیه یک پوشش گلخانه ای برای زمین عمل می کند. متهمان بعدی گازهای متان و اکسید نیتروژن هستند. اینها اگر چه از لحاظ کمی به دی اکسید کربن نمی رسند ، اما قدرت جذب آنها به ترتیب حدود ۲۰ و ۳۰۰ برابر است!

به طور کلی حدودا سهم انتشار گازهای گلخانه ای به صورت زیر است :

•   نیروگاهها ۲۵ درصد با تولید دی اکسید کربن (با مصرف نفت، گاز و زغال سنگ)

•   جنگل زدایی ۲۰ درصد با تولید دی اکسید کربن و متان ( از بین رفتن درخت یعنی کاهش منبع جذب دی اکسید کربن و آزاد شدن متان ذخیره شده در درختان!)

• حمل و نقل جاده‌ای ۱۳ درصد با تولید دی اکسید کربن

• تولید نفت و گاز ۶ درصد با تولید دی اکسید کربن و متان (تولید دی اکسید کربن با مصرف انرژی برای استخراج و پالایش نفت و آزاد سازی متان از زیر زمین!)

• کودها ۶ درصد با تولید اکسید نیتروژن

• دامپروری (به ویژه گاو داری) ۵ درصد با تولید متان (تقریبا نیمی از انتشار جهانی متان به واسطه دامپروری است!)

•   صنعت سیمان ۴ درصد با تولید دی اکسید کربن (تولید دی اکسید کربن با مصرف انرژی)

• صنعت هوانوردی ۳ درصد با تولید دی اکسید کربن و اکسید نیتروژن

• صنعت آهن و فولاد ۳ درصد با تولید دی اکسید کربن (تولید دی اکسید کربن با مصرف انرژی)

• زباله ۳ درصد با تولید دی اکسید کربن و متان (فساد زباله متان و سوزاندن آن دی اکسید کربن تولید می کند!)

خلاصه اینکه اثر گلخانه ای یکی از اثرات منفی فرهنگ مصرف گرایی برای لذت و تنوع ( و نه نیاز) است! گازهای گلخانه ای سالهاست که در حد اعتدال در جو وجود داشته اند و زمین را گرم نگه داشته اند، اما آدمی در حال بر هم زدن این تعادل است! افزایش این گازها دمای متوسط زمین را در طول قرن گذشته حدود نیم درجه سانتیگراد بالا برده ‌است. دانشمندان انتظار دارند که در طول ۱۰۰ سال آینده نیز متوسط دمای زمین یک ونیم تا سه ونیم درجه سانتیگراد افزایش یابد. همین مقدار افزایش دمای زمین باعث …! همین مقدار افزایش دمای زمین باعث تغییرات شدیدی در شرایط آب و هوا می شود که نتایج زیانباری به دنبال خواهد داشت! از جمله : تغییر مکان بادهای موسمی که حاصل آن ایجاد و توسعه کویر هاست. تبخیر بیشتر آب و کمبود آب شیرین! افزایش اختمال خطرات جدی برای گیاهان و حیات وحش! تغییر در نوع محصولات کشاورزی که مشکلات اجتماعی و قحطی به همراه دارد! ذوب شدن یخهای قطبی که باعث بالا آمدن سطح آب اقیانوسها شده و بخشهای وسیعی از بزرگترین و مهمترین زمین ها و شهرها را به زیر آب می کشد!

سهم من و تو در این معضل چیست؟ هرگونه مصرف انرژی! هر چیزی که مصرف می کنیم باعث هدر رفتن انرژی می شود. مصرف آب، برق ، گاز و بنزین هدر رفتن مستقیم انرژی را نشان می دهد. با این حال مصرف هر نوع کالا چه برای ساخت یک خانه باشد و چه برای پوشاک یا لوازم منزل و … همه و همه با مصرف انرژی درگیر است!

بنابراین

آن زمانی که مصرف می کنی برای لذت ،

آن زمانی که خرید می کنی برای تفریح ،

آن زمانی که تعویض می کنی برای تنوع ،

آن زمانی که انباشته می کنی برای چشم و هم چشمی ….!

حداقل یک لحظه به سهم خویش در افزایش گازهای گلخانه ای و نابودی زمین بیندیش!!!!!

 منابع:  nationalgeographicucar , Greenhouse effect , asriran , hupaa ، بیگ بنگ