loading...
به سوی نور
ashena بازدید : 569 یکشنبه 16 فروردین 1394 نظرات (12)

 

توضیح : مجموعه مباحث " گذری بر مفاهیم اقتصادی " که اولین بخش آن با عنوان " درآمد ملی " آمده است ، گذری مختصر و کوتاه بر مفاهیم اصلی اقتصادی است که در آن سعی شده است تاکید بیشتری بر مفاهیمی شود که به صورت روزمره مورد استفاده قرار می گیرد . تلاش شده است که این مجموعه به زبان بسیار ساده و غیرتفصیلی ارائه شود تا راهنمایی برای ادامه مطالعات در مورد هر یک از موضوعات باشد . به دلیل نگارش خلاصه و ساده این مجموعه ، هر گونه سوال یا نکته تفصیلی مورد نظر کاربران محترم می تواند در بخش نظرات هر مطلب یا به صورت پیام خصوصی به اینجانب منعکس شود تا انشاالله در حد توان محدود خود پاسخگوی موضوعات باشم   

 

درآمد ملی

درآمد ملی یکی از مهمترین مفاهیم برای ارزیابی توان اقتصادی یک کشور است . درآمد ملی در واقع مجموع درآمد کلیه آحاد جامعه در بخشهای مختلف اقتصادی است که هر ساله توسط دولتها محاسبه شده و مبنای تحلیلهای اقتصادی قرار         می گیرد . روی دیگر سکه برای مفهوم درآمد ملی ، تولید ملی است که ارزش کلیه تولیدات یک کشور در سال را نشان می دهد . در محاسبات مربوط به این دو مفهوم و با تعدیلات مربوطه ، درآمد ملی با تولید ملی برابر می باشد . بدین ترتیب ، درآمد ملی بیانگر توان تولید یک کشور نیز می باشد . به دلیل پیچیدگی محاسبات درآمد ملی ( که بعضاً نیازمند تشکیل سازمانهای گسترده و بزرگی مانند مرکز آمار در ایران است ) ، محاسبات مربوط به درآمد ملی در قالب نظامی با عنوان " نظام حسابهای ملی " ( SYSTEM OF NATIONAL ACCOUNTS , SNA ) انجام می شود که خود دارای زیرحسابهای مستقل و تفصیلی است . تا قبل از سال 1993 ، درآمد ( تولید ) ملی بر پایه سیستم حسابهای ملی تدوین شده در سال 1968 ( با عنوان SNA68 ) انجام می شد که با توجه به مشکلات ساختاری موجود در این سیستم ، در سال 1993 و پس از گذشت 25 سال ، سیستم جدید با عنوان SNArev93 ) ) توسط سازمان ملل متحد تدوین شده و مبنای محاسبات حسابهای ملی ( و درآمد ملی به عنوان یکی از محصولات محاسباتی حسابهای ملی ) در کشورها قرار گرفت ( در سال 2008 نیز چارچوب اصلاحی و تعدیل شده تدوین شده است ) به طوری که اکنون نشریات سازمان ملل متحد با همکاری صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در بیش از هفتصد صفحه ، تنها به بیان خطوط اصلی راهنمای محاسبات پرداخته است و بیش از هزاران صفحه به عنوان راهنمای تفصیلی محاسبه حسابهای ملی از طرف این سازمان منتشر شده است . الزام کشورها به اتخاذ رویه واحد و یکسان برای انجام محاسبات در قالب چارچوب مشترک حسابهای ملی ، برای امکان پذیری مقایسه کشورها در این زمینه بوده است . نکاتی چند در خصوص درآمد ملی قابل بیان است :

1 اطلاعات درآمد ملی . بر اساس آمار بانک جهانی ، در سال 2013 درآمد ملی ایران برابر با 369 میلیارد دلار بوده و در بین 177 کشور مورد نظر ، رتبه 29 را داشته است . ایالات متحده امریکا با 17 هزار میلیارد ریال ، چین با 9 هزار میلیارد دلار و ژاپن با 5 هزار میلیارد دلار رتبه های اول تا سوم را داشته اند . کل درآمد ملی کشورهای مورد نظر ( درآمد ملی جهان ) نیز 74 هزار میلیارد دلار بوده است . بدین ترتیب سه کشور اول ، مجموعاً بیش از چهل درصد کل درآمد کشورهای دنیا را دارا می باشند در حالی که این سه کشور ، دارای 25 درصد جمعیت جهان هستند .

2 – درآمد سرانه . با توجه به این که جمعیت کشورها متفاوت است ، مقایسه مستقیم درآمد ملی برای برخی تحلیلها مفید نبوده و باید از مفهوم درآمد سرانه استفاده کرد . درآمد سرانه از تقسیم درآمد ملی به جمعیت کشور به دست می آید و متوسط درآمد هر یک از ساکنین یک کشور را نشان می دهد . بالاترین درآمد سرانه در جهان مربوط به نروژ ( 103 هزار دلار ) و سوئیس ( 91 هزار دلار ) می باشد و کمترین درآمد سرانه متعلق به کشور بروندی ( 260 دلار ) است . کشور ایران با دارا بودن درآمد سرانه معادل 5780 دلار ، رتبه 82 را دارا می باشد . این اعداد ، به ازای هر فرد و سالانه است و با تقسیم آن بر 12 می توان به متوسط درآمد ماهانه و با ضرب آن در بُعد خانوار ( برای ایران حدوداً 4 ) می توان به درآمد یک خانوار رسید .

3 – توزیع درآمد . درآمد سرانه مانند معدل یا میانگین نمرات یک دانش آموز است که نمی تواند پراکندگی نمرات وی را نشان دهد . به عنوان مثال ، دانش آموزی با نمرات 20 ، 10 و صفر همان معدلی را خواهد داشت که دانش آموز دیگر با نمرات 9 ، 10 و 11 دارد ( معدل هر دو برابر با 10 است ) . در اینجا موضوع " توزیع درآمد " مطرح می شود بدین معنا که درآمد ملی یک کشور با درآمد سرانه مشخص ، چگونه میان آحاد جامعه توزیع شده است . یکی از مهمترین شاخصهای محاسبه توزیع درآمد ، " ضریب جینی " ( GINI coefficient ) است . این عدد همواره بین صفر و صد است ( به صورت درصد ) و هر چه این ضریب کمتر باشد ، توزیع درآمد برابرتر خواهد بود . ضریب جینی محاسباتی سازمان ملل متحد برای ایران در سال 2013 برابر با 38 درصد است که رتبه 68 را میان 136 کشور مورد نظر دارد . سوئد با عدد 25 درصد ، کمترین نابرابری جمعیت را دارا می باشد .       

4 – پوشش اطلاعات . حسابهای ملی اصولاً در برخی موارد به دلیل عدم پوشش اطلاعات بیانگر تمامی واقعیات و فعالیتهای اقتصادی نمی باشد . به عنوان مثال ، هر چند تلاشهای فراوانی صورت گرفته است که بتوان " خدمات خانوار " را در محاسبات درآمد ملی وارد کرد ولی به دلیل مشکلات محاسباتی موجود ، هنوز راه حل جامعی برای این موضوع یافت نشده است ( به مطلب " ارزش اقتصادی خدمات خانوار " در همین سایت مراجعه شود ) . همچنین فعالیتهای اقتصاد زیرزمینی مانند قاچاق ، پولشویی و اقتصاد غیررسمی نیز در محاسبات درآمد ملی وارد نمی شود در حالی که حجم بالایی از گردش مالی در جهان را شامل می شود .  

علیرغم محدودیتهای محاسباتی موجود ، درآمد ملی هنوز یکی از قدرتمندترین شاخصهای ارزیابی توان اقتصادی کشورها نزد اقتصاددانان می باشد و موضوعات گسترده ای را در کنار مباحث فوق ( مانند برابری قدرت خرید یا PPP ، رشد اقتصادی که از تفاوت درآمد ملی بین دو سال به دست می آید و تحلیلهای مرتبط با درآمد ملی و رشد اقتصادی ) تحت پوشش قرار داده و از مباحث نظری و تجربی بسیار مهم در حوزه اقتصاد کلان می باشد .

مطالب مرتبط
ارسال نظر برای این مطلب
این نظر توسط shadi در تاریخ 1394/02/15 و 14:39 دقیقه ارسال شده است

کاربرگرامی ashena
امیدوارم این مباحث ادامه یابد،چون زبان توضیح جنابعالی اززبان اساتیدفعلی بنده بسیارگویاتر،روانتر،وقابل فهم ترمیباشد.
خوشحالم که دراین زمینه اقدام نمودید.
متشکرم

این نظر توسط wind در تاریخ 1394/02/07 و 13:55 دقیقه ارسال شده است

ازشماممنونم که بااشراف کامل به همه زمینه های علمی،ادبی،و.....
به بالابردن سطح علمی ماکاربران اقدام مینمایید.
گذرتان برسلسله مفاهیم اقتصادی،گذری حرفه ای،هوشمندانه،ودرنهایت دقت وسادگی بود.
متشکرم

این نظر توسط جاوید در تاریخ 1394/02/03 و 18:36 دقیقه ارسال شده است

درحوزه اقتصادفعالیت دارم.خیلی استفاده بردم.حتما\"ازتخصص شمادرمباحث بعدی استفاده خواهم کرد.شادباشید

این نظر توسط amir در تاریخ 1394/02/03 و 11:32 دقیقه ارسال شده است

باعرض سلام وتشکر
اول بایدبابت پاسخگویی به سوالات کاربران ازشماتشکرویژه نمایم.
مطلب اقتصادی جنابعالی مثل همیشه عالی بود.استقبال کاربران نیزمویداین موضوع میباشد.
اصطلاحات اقتصادی،به دلیل فراگیربودن درزندگی روزمره همه مردم،ازاهمیت بالایی برخورداراست. لذاشیوه آموزش آن نیزطبیعتا ازاهمیتی ویژه برخورداراست.
گزیده این مفاهیم واصطلاحات درنوع خود بسیارکاربردی وجالب بود.
ضمن تشکر،پیگیرمطالب بعدی که زحمت میکشیدونگارش وإرسال مینمایید هستم
باتشکرفراوان

این نظر توسط mahsa در تاریخ 1394/02/01 و 15:58 دقیقه ارسال شده است

چون میخواستم سوالاتی ازایشان بکنم که ایشان درجواب کاربران محترم،پاسخ بنده رانیزدادند.
متشکرم،هم ازمطلب مفیدتان،هم ازپاسخهایتان

این نظر توسط mahsa در تاریخ 1394/02/01 و 15:56 دقیقه ارسال شده است

باسلام
ازکاربرمحترم ashena به خاطرپاسخگویی به سوالاتم تشکرمیکنم

این نظر توسط آشنا در تاریخ 1394/01/31 و 8:35 دقیقه ارسال شده است

با سلام و ضمن تشکر از اظهار لطف کاربران محترم
چند مورد را در خصوص نظرات کاربران محترم به عرض می رسانم :
1 – ضمن تشکر از کاربر محترم masoomeh به خاطر دقت نظرشان ، همان گونه که ایشان به درستی فرمودند ، واحد پول امریکا در متن اشتباهاً ریال ذکر شده که بدین وسیله به صورت دلار تصحیح می شود . از مدیر محترم سایت درخواست می شود که در صورت امکان ویرایش ، در متن اصلی نیز کلمه ریال برای امریکا به دلار تغییر یابد .
2- در خصوص نکات مورد اشاره کاربر محترم behrooz موارد زیر را عرض می کنم :
الف – متاسفانه رتبه ایران از نظر درآمد ملی و درآمد سرانه ، رتبه خوبی در میان کشورهای جهان نیست و این امر نیاز به اصلاحات اساسی در ساختار اقتصادی کشور دارد . درآمد ملی شامل درآمد آحاد جامعه از فعالیتهای اقتصادی در بخشهای صنعت ، کشاورزی ، ساختمان و خدمات است و افزایش درآمد در هر یک از این بخشها نیازمند اصلاح قوانین و مقررات ، ساختار فعالیتها ، نوین سازی شیوه های فعالیت ( مانند خطوط نوین تولید در بخش صنعت ، شیوه های نوین و علمی در بخش کشاورزی ، فناوری نوین در بخش ساختمان و توسعه فعالیتهای جدید در بخش خدمات ) است . هر یک از بخشهای اقتصادی ، خود به زیربخشهایی قابل تقسیم است که تغییرات اساسی فوق ، در هر یک از زیربخشها باید صورت گیرد . برای مثال ، بخش کشاورزی به زیربخشهای شیلات ، دامداری ، زراعت ، باغداری و ... قابل تقسیم است که سیاستگذاری مناسب در هر زمینه نیازمند عزم ملی و جدی میان مسوولین مربوطه و همچنین فعالین در هر بخش می باشد . در بخش نظرات روی مطلب کاربر محترم mahsa با عنوان \" علت پیشرفت ژاپن بعد از جنگ \" بخشهایی از تلاش جدی دولت ژاپن برای ایجاد تحولات اساسی در بخش صنعت را عرض کرده بودم و در متن کاربر محترم mahsa نیز روند این اصلاحات به خوبی بیان شده بود . اینها نمونه هایی از \" برنامه ریزی \" برای ایجاد تحولات ساختاری برای افزایش تولید و در نتیجه ، افزایش درآمد سرانه در هر کشور است .
ب – دست بردن در اطلاعات آماری تولید و درآمد ملی هر چند کار دشواری است ( زیرا با اندک تغییر در آمار اصلی ، تمامی شاخصها و محاسبات تغییر یافته و به دلیل سنگین بودن نظام کنترل و اصلاح اطلاعات بر پایه دستکاریهای آماری ، نمود این دستکاری در شاخصها به وجود خواهد آمد ) معمولاً کمتر اتفاق می افتد . از طرف دیگر ، نهادهای بین المللی مانند سازمان ملل متحد ، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول معمولاً نظارت بر فرایند تولید اطلاعات در این زمینه را داشته و با آزمون مستمر اطلاعات آماری و کنترل شاخصها ، نظارت جدی بر این امر دارند . به عنوان مثال ، ممکن است یک کشور تولید خود در بخشهای مختلف اقتصادی را کمی بیش از حد نشان دهد اما وقتی می خواهد تولید را بیش از حد نشان دهد ، حتماً یکی از زیربخشها با افزایش غیرعادی مقدار محاسباتی تولید مواجه خواهد شد و همین کافیست تا هم نهادهای آماری و تحلیلی داخلی و هم نهادهای ناظر بین المللی بر این امر متمرکز شده و تعارضات را نشان دهند . در این زمینه فرض کنید که دانش آموزی بخواهد معدل خود را به طور غیرواقعی از 12 به 15 تغییر دهد ( که همان مفهوم درآمد سرانه خواهد بود ) و برای این کار باید یک یا چند نمره خود را دستکاری کند ( برای مثال ، نمره ریاضی یا تاریخ خود را بیش از حد افزایش دهد تا معدلش بالا شود ) . این کار تعادل معمول میان نمران وی را بر هم می زند و برای مثال اگر نمره ریاضی وی نسبت به نمره فیزیک همواره برابر بوده ، اکنون نمره ریاضی وی یک و نیم یا دو برابر نمره فیزیک در خواهد آمد که طبیعتاً شک برانگیز بوده و ناظرین را به آزمون صحت نمرات هدایت می کند . البته احتمال دستکاری در آمارها منتفی نیست و این کار در برخی کشورها انجام می شود . مورد دیگر ، دستکاری سیستماتیک و مفهومی در اطلاعات آماری است . همان گونه که در مطالب بعدی گزیده مفاهیم اقتصادی خواهد آمد ، نمونه این امر ، محاسبه نرخ بیکاری است که با تغییر مفهوم فرد بیکار در سال 1384 ، نرخ بیکاری در ایران کمتر از حد واقعی نشان داده شده است . هر چه امکان تحلیل اطلاعات آماری در میان مطبوعات ، رسانه ها ، محافل علمی و دانشگاهی و همچنین نهادهای تخصصی و کارشناسی بیشتر باشد و هر چه ارتباط سیستماتیک و مستمر یک کشور با نهادهای متولی بین المللی تولید آمارهای اقتصادی بیشتر باشد ، احتمال تحقق این گونه امور کاهش خواهد یافت .
مجدداً از کاربران محترم به خاطر دقت نظر و مشارکت در مباحث مطروحه سپاسگزارم

این نظر توسط HAMI در تاریخ 1394/01/29 و 15:06 دقیقه ارسال شده است

استادگرامی:
ازشماتشکردارم که داشته های خودراباکاربران محترم سایت،به اشتراک میگذارید.
شایدکمترمطلب اقتصادی بتوانداین مفاهیم واصطلاحات را(که هرکدام توضیح مفصل خودرادارد)چنین ساده وگویا توضیح دهد.
بنده که همیشه ازدرس جنابعالی بهره میبرم.
ممنون که درباره این اصطلاحات توضیحات بسیارکوتاه وحرفه ای بیان نمودید.
متشکرم.مرسی

این نظر توسط hamed pazooki در تاریخ 1394/01/27 و 12:02 دقیقه ارسال شده است

باسلام برشما
ظاهرا\"هنرشمافقط به ادبیات وفلسفه ختم نمیشود.
درزمینه اقتصادنیزصاحب اطلاعات وقدرت بسیاری هستید.
خیلی خوشحالم که این سایت خوب دارای کاربرانی فهیم،بااخلاق،ودارای علم است.
به خودم نیزمیبالم که عضواین سایت وزین هستم.
مفاهیم اقتصادی که بیان نمودید،درهمه زمینه های زندگی روزمره ماجاری است.
مایلم برای بیان کوتاه وشیواو گویای جنابعالی دراین مطلب تشکرویژه بنمایم.
شایداین اصطلاحات راهرروزه بشنویم وهمیشه برای درک منظورآن به مشکل برمیخوردیم.
امااکنون به خوبی بااین مفاهیم آشنامیشویم.
بی صبرانه منتظر بخشهای بعدی این آموزش مفیدهستم
بسیارسپاسگزارم

این نظر توسط معصومه در تاریخ 1394/01/27 و 0:21 دقیقه ارسال شده است

با سلام

درآمد ملی یکی از مفاهیمی است که بسیار شنیده می شود . کسانی امثال بنده که خیلی به مباحث اقتصادی علاقه ندارند به ندرت به دنبال مفهوم علمی آن می روند و تا حدودی از روی خود واژه آن را برای خود معنا می کنند . از مباحث اقتصادی بخش آمار آن را بیشتر می پسندم و خوشحالم که از طریق مطالب مفید ی که شما تهیه و ارسال می نمایید با برخی واژه های اقتصادی آشنا می شوم .
در این مبحث ، آماری که در بخش اطلاعات درآمد ملی آورده شده برایم خیلی جالب بود . مقایسه درآمد ملی ایران با کشورهای اول تا سوم بسیار وحشتناک و تاسف بار است . در ضمن واحد در آمد ملی آمریکا اشتباهابه ریال آورده شده است .


با سپاس فراوان از شما بابت ارسال این مطلب مفید


کد امنیتی رفرش
1 2 صفحه بعد
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • آمار سایت
  • کل مطالب : 363
  • کل نظرات : 1138
  • افراد آنلاین : 3
  • تعداد اعضا : 32
  • آی پی امروز : 76
  • آی پی دیروز : 79
  • بازدید امروز : 254
  • باردید دیروز : 259
  • گوگل امروز : 1
  • گوگل دیروز : 3
  • بازدید هفته : 1,418
  • بازدید ماه : 3,957
  • بازدید سال : 20,863
  • بازدید کلی : 453,624