1 - مقدمه . یادم می آید که وقتی در سالهای 1369 یا 1370 با نرم افزار شطرنج CHESSMASTER بازی می کردیم ، تنها در بهترین حالت می توانستیم با سطوح میانی آن برابری کنیم . بر حسب تعداد ترکیبات محاسبه شده ای که این نرم افزار کنار صفحه نمایش خود نشان می داد ، توان محاسباتی این نرم افزار با کامپیوترهای شخصی آن زمان ، حدوداً برابر با 200 هزار ترکیب و اگر هر ترکیب را حدوداً معادل 50 حرکت در شطرنج بدانیم ، توان محاسباتی آن 10 مگافلاپ ( 10 میلیون محاسبه در هر ثانیه ) بود . در همان سالها ، سریعترین ابررایانه جهان ، رایانه دانشگاه فلوریدای امریکا با سرعت 10 میلیارد محاسبه در ثانیه ( 10 گیگا فلاپ ) در سال 1989 و ابررایانه فوچوپلنت ژاپن با سرعت 23 گیگافلاپ در سال 1990 بود . چند سال بعد یعنی در سال 1996 بود که گری کاسپاروف ( دومین شطرنجباز تاریخ شطرنج با رتبه 2856 پس از قهرمان کنونی جهان مگنوس کارلسن نروژی با رتبه 2882 ) توانست کامپیوتر دیپ بلو را با نتیجه 4 به 2 در 6 مسابقه شکست دهد ولی سال بعد یعنی در سال 1997 اتفاقی رخ داد که در آن ، دیپ بلو با افزایش سرعت خود تا 10 گیگافلاپ ( 10 میلیارد محاسبه در ثانیه ) کاسپاروف را با نتیجه 5/3 بر 5/2 شکست دهد . از آن پس ، دیگر انسانها نتوانستند حریف ابررایانه ها در مسابقات شطرنج شوند ولی داستان انسان و رایانه به همین جا ختم نمی شود ...

موضوع اشتغال یکی از اساسی ترین موضوعات در تحلیلهای اقتصادی است . همان گونه که کاربر محترم BEHNAM در مطلب سلسله مراتب نیازهای مزلو به درستی مطرح کردند ، نیاز به داشتن شغل مناسب ( در گروه نیاز به امنیت و در زیربخش امنیت شغلی ) در رتبه های بالای نیازهای انسانی قرار دارد . از طرف دیگر ، مبحث اشتغال و بیکاری و نظریه های وابسته به آن ، یکی از مهمترین مباحث نظری در سطوح عالی دانشگاهی است . اهمیت این موضوع تا آنجاست که مهمترین کتاب اقتصادی قرن بیستم که توسط بزرگترین اقتصاددان معاصر ( جان مینارد کینز ) در سال 1936 تدوین شده است ، با عنوان " نظریه عمومی اشتغال ، بهره و پول " بوده و بخش اعظمی از آن به مبحث اشتغال اختصاص یافته است . این کتاب در واقع مانیفست قطب " کینزینها " در کنار مانیفست قطب " کلاسیکها " ( کتاب ثروت ملل آدام اسمیت که کاربر محترم BEHROOZ مطلب خوبی در سایت برای نویسنده آن ارائه کرده اند ) می باشد . 

اعتبار اسنادی ( LETTER OF CREDIT , LC ) یکی از اصطلاحات مهم در روابط مالی بین المللی است که بعضاً در روابط مالی داخلی نیز به کار رفته و به آن اعتبار اسنادی داخلی گویند . بهتر است موضوع را با مثالی آغاز کنیم . هنگامی که شما به فروشگاهی رفته و کالایی را به صورت نقد می خرید ، ساده ترین رابطه مالی و تجاری میان خریدار ( شما ) و فروشنده برقرار شده است . حال اگر پرداخت وجه کالا را از طریق دستگاه کارتخوان فروشگاه انجام دهید ، رابطه سه جانبه ای میان خریدار ، فروشنده و بانک عامل ایجاد شده است . با خرید از طریق کارت عضو شتاب و پرداخت مبلغ کالا از طریق کارتخوان ، شما به عنوان خریدار به بانکی که شما نزد آن بانک سپرده ای دارید اجازه می دهید که به اندازه مبلغ کالا از حساب شما کسر و به حساب فروشنده واریز نماید . به عبارت دیگر بانک با این عمل ، حساب شما را بدهکار و متقابلاً حساب فروشنده را بستانکار می کند . 

توضیح : مجموعه مباحث " گذری بر مفاهیم اقتصادی " که اولین بخش آن با عنوان " درآمد ملی " آمده است ، گذری مختصر و کوتاه بر مفاهیم اصلی اقتصادی است که در آن سعی شده است تاکید بیشتری بر مفاهیمی شود که به صورت روزمره مورد استفاده قرار می گیرد . تلاش شده است که این مجموعه به زبان بسیار ساده و غیرتفصیلی ارائه شود تا راهنمایی برای ادامه مطالعات در مورد هر یک از موضوعات باشد . به دلیل نگارش خلاصه و ساده این مجموعه ، هر گونه سوال یا نکته تفصیلی مورد نظر کاربران محترم می تواند در بخش نظرات هر مطلب یا به صورت پیام خصوصی به اینجانب منعکس شود تا انشاالله در حد توان محدود خود پاسخگوی موضوعات باشم   

درآمد ملی

درآمد ملی یکی از مهمترین مفاهیم برای ارزیابی توان اقتصادی یک کشور است . درآمد ملی در واقع مجموع درآمد کلیه آحاد جامعه در بخشهای مختلف اقتصادی است که هر ساله توسط دولتها محاسبه شده و مبنای تحلیلهای اقتصادی قرار         می گیرد . روی دیگر سکه برای مفهوم درآمد ملی ، تولید ملی است که ارزش کلیه تولیدات یک کشور در سال را نشان می دهد . 

در طول تاریخ ، بشر با دورانهایی مواجه بوده است که به دوران طلایی معروف است . دوران طلایی می تواند مربوط به یک ملت یا یک موضوع خاص باشد . دوران طلایی حکمت و دانش یونان حدوداً از 300 سال پیش از میلاد با ظهور بزرگانی مانند سقراط ، افلاطون ، ارسطو ، ارشمیدس ، اقلیدس و بطلمیوس ، دوران طلایی شعر و ادبیات پارسی در قرون هفتم تا نهم خورشیدی با ظهور شعرای نامداری چون حافظ ، سعدی ، مولوی ، جامی و سلمان ساوجی ، دوران طلایی فیزیک نظری در طول سی سال ابتدای قرن بیستم میلادی و دوران طلایی شعر نو در ایران در اوایل سده خورشیدی معاصر ، از جمله دورانهای طلایی بشر است . در هر یک ، گر چه خارج از این دورانها نیز انسانهای بزرگ و ارزشمندی وجود داشته اند اما تجمع و تعدّد بزرگان ، تشکیل دوران طلایی را داده است . برای مثال ، وجود فردوسی بزرگ خارج از دوران طلایی شعر و ادبیات ایران را می توان ذکر کرد که خود چون تک ستاره ای در آسمان ادبیات این مرز و بوم می درخشد ولی تجمع بزرگانی چون حافظ ، سعدی ، مولوی و ... ، دوران طلایی شعر و ادب پارسی را رقم زده است .

در بخش اول این گفتار ، تلاش شد که تفاوتهای اساسی میان علم و اسطوره بیان شود و مرزی هر چند غیردقیق میان علم و اسطوره ترسیم شود و چنین استدلال شد که بشر می تواند با گذر از اسطوره در راه شناخت حقایق ، به سازوکارهای " علمی " روی آورد . به عبارت دیگر ، چنین استدلال شد که اسطوره ها نمی توانند مبنای مناسبی برای شناخت بشر باشند . در این بخش این سوال مطرح می شود که اصولاً علم ( با تعریف مشخص آن به معنای دانش منظم و نه هر نوع آگاهی ) که تلاش شد مرزی میان آن و اسطوره ترسیم شود ، چیست و چه الگوهایی وجود دارد که همین مفهوم نیز به شکل اسطوره ای نگریسته نشود . به عبارت دیگر ، سوال اینست که استدلال و استنتاج علمی چیست و چگونه می توان آن را به گونه ای نگریست که این فرایند ، خود منجر به اعتقادات جزمی و اسطوره ای نشود و اصولاً ملاکمان برای " علمی بودن " یک استدلال چیست ؟ خواهیم دید که در جبهه علم نیز هنوز راه درازی در پیش است تا " تفکر علمی " بشر از پیرایه اسطوره ای زدوده شده و " دانش خالص " بشر ، بتواند حقایق جهان را آشکار ساخته و ملاک تشخیص مناسبی برای " علم " از " شبه علم " داشته باشد . 

بزرگترین عدد در جهان چیست ؟ بیشترین تعداد قابل شمارش از یک جنس در جهان چیست ؟ شاید گفته شود که تعداد شن ریزه های کره زمین یا تعداد قطرات آب یا تعداد سلولهای بدن کل انسانهای کره زمین ، ولی اینها هیچ کدام پاسخ سوال ما نیستند . بیایید شمارگان مثالهای فوق را محاسبه نماییم :

 این مطلب خارج از نوبت تایید مطالب بر روی سایت قرار گرفته است.(به مناسبت روز مادر/زن )

تولید ملی یکی از مهمترین نشانه های قدرت تولیدی در یک جامعه است که جدا از مفاهیم متعدد علمی و محاسباتی آن ( از جمله تولید ناخالص ملی ، تولید ناخالص داخلی و درآمد ملی ) ، از حاصل جمع تولید آحاد جامعه در بخشهای مختلف اقتصادی در قالب تقسیم بندی زیر به دست می آید :

1 – بخش کشاورزی ( شامل زراعت ، دامپروری و شکار ، جنگلداری و ماهیگیری )

2 – بخش صنعت و معدن ( شامل صنعت ، ساختمان ، معدن ، آب ، برق و گاز )

3 – بخش خدمات ( مانند حمل و نقل ، خدمات موسسات پولی و مالی و خدمات عمومی )

4 – بخش نفت ( شامل نفت و فراورده های نفتی )

در سالیان اخیر ، اصطلاحی در رسانه های دیداری و شنیداری بوده است با عنوان " اوراق مشارکت " که در این مطلب قصد دارم مروری اجمالی بر این مفهوم و کارکرد آن داشته باشم . اوراق مشارکت همان گونه که از نام آن برمی آید ، ورقه ای است که نشان دهنده مشارکت مردم و سرمایه گذاران در طرحهای سودآور اقتصادی است .

بازار و نظریه بازار در اقتصاد

مفهوم بازار ( MARKET ) در بادی امر یادآور فضای سرپوشیده و سنّتی برای انجام معاملات است مانند بازار سنتی تهران ، بازار سنتی تبریز و بازار سنتی زنجان . در علم اقتصاد ، مفهوم بازار کمی وسیعتر می باشد و بازار به " فضای معاملات " اطلاق می شود ، چه فضای مجازی و چه فضای فیزیکی و واقعی . به عبارت دیگر ، بازار محل تلاقی عرضه و تقاضا برای یک کالا در اقتصاد است . عرضه آن مقدار کالایی است که تولیدکننده با توجه به قیمت تعیین شده در بازار ، " تمایل " به فروش دارد ( در مقابل فروش که میزان فروش واقعی کالا با قیمت معیّن را نشان می دهد ) . همین امر در مورد تقاضا نیز صادق است ، یعنی تقاضا مقدار کالایی است که مصرف کننده با توجه به قیمت تعیین شده در بازار ، " تمایل " به خرید دارد ( در مقابل خرید که میزان واقعی خرید توسط مصرف کننده را نشان می دهد ) .